Tiêu chuẩn, lợi ích và ưu điểm của việc đánh dấu cáp theo tiêu chuẩn

TIÊU CHUẨN, LỢI ÍCH VÀ ƯU ĐIỂM CỦA VIỆC ĐÁNH DẤU CÁP THEO TIÊU CHUẨN

I.            TIÊU CHUẨN CỦA VIỆC ĐÁNH DẤU CÁP

Quản lý một hệ thống cáp cấu trúc không được đánh nhãn cũng giống như lái xe trên một con đường không có bảng chỉ dẫn. Hãy thử tưởng tượng bạn đang lái xe trên đường và đột nhiên phát hiện, con đường này không tên, không số, không có bảng chỉ dẫn phương hướng lẫn tốc độ... Ngay cả những thiết bị GPS tiên tiến nhất cũng chẳng thể giúp bạn xác định được phương hướng di chuyển chính xác. Đây là tình huống tương tự việc phải xác định các kết nối dữ liệu trong một hạ tầng vật lý, với hàng trăm hoặc thậm chí hàng ngàn mét cáp chưa được đánh nhãn phân bố khắp nơi trong tòa nhà.

Thông thường, việc lắp đặt các biển báo chỉ dẫn trên đường đi sẽ do Nhà nước hoặc Bộ Giao thông vận tải quy định và thực thi. Việc này cho phép người tham gia giao thông xác định chính xác được phương hướng, đích đến, đồng thời giảm thiểu những sự cố có thể xảy ra trong quá trình di chuyển. Trong lĩnh vực hạ tầng mạng, các tài liệu hướng dẫn và cách đánh nhãn được BICSI và TIA cung cấp sẽ giúp hạn chế tối đa những sự cố phát sinh trong quá trình quản trị và vận hành hệ thống cáp cấu trúc của doanh nghiệp. Việc đánh nhãn sẽ giúp tiết kiệm rất nhiều thời gian trong việc quản lý hệ thống cáp cấu trúc. Trong thời kỳ kinh tế đầy thách thức như hiện nay, thời gian chính là tiền bạc. Mọi doanh nghiệp đều phải tìm mọi cách cắt giảm và tiết kiệm từng đồng chi phí.

Có 3 tiêu chí, dựa vào đó doanh nghiệp có thể cân nhắc để có 1 bộ tiêu chuẩn định danh cáp hoàn thiện, sử dụng lâu dài và lựa chọn máy in phù hợp.

-          Kích thước nhãn: phụ thuộc rất lớn vào nội dung được ghi lên, thông thường, nhãn 19 mm bề ngang là đã đủ với nội dung tiêu chuẩn ANSI/TIA-606-B yêu cầu. Chiều còn lại phụ thuộc vào loại cáp người dùng sử dụng.

• Cáp Category 5e là 25 mm
• Cáp Category 6 là 30 mm
• Cáp 25 đôi là 40 mm

-          Chất liệu nhãn in: In truyền nhiệt phát huy hiệu quả nhất vì có thể tạo nhãn với nhiều chất liệu khác nhau. Nhưng quá nhiều loại chất liệu cũng gây khó khăn cho doanh nghiệp, bạn không biết loại nào sẽ kinh tế nhất và tốt nhất đối với hệ thống cáp bạn đang sử dụng. Các hãng sản xuất khuyến cáo nên sử dụng 3 loại chất liệu sau:

• Polyolefin: chất liệu này không bị ảnh hưởng bởi nước và hóa chất, không bị bay màu và có sự chống chịu tuyệt vời ở môi trường nhiệt độ cao.
• Vinyl: dầu nhớt hay bụi bẩn không có tác động đến nhãn làm bằng vinyl và vinyl lý tưởng cho những bề mặt không bằng phẳng.
• Nylon: chống chịu được hóa chất và có thể sử dụng cho môi trường nhiệt độ nóng lạnh hay thay đổi. Do tính chất mềm và có thể uốn cong với đường kính rất nhỏ, nhãn nylon sẽ dùng trên những bề mặt rất cong.

Những hình thức dán nhãn in phổ biến:

-          Nhãn quấn tròn dùng ở những vị trí tập trung nhiều cáp như thanh đấu nối (patch panel), thiết bị chuyển mạch (switch) hay trong bó cáp… cách thức dán nhãn này rất hữu hiệu để chống lại ma sát.

-          Nhãn dạng cờ là giải pháp lý tưởng khi ghi nhãn có nhiều thông tin hoặc nhãn có yêu cầu sử dụng mã vạch. Ngoài ra, nhãn dạng cờ có thể dùng cho những sợi cáp có đường kính nhỏ, ví dụ cáp đấu nối quang,…

-          Nhãn đính kèm gắn liền với dây cột, cung cấp thêm rất nhiều không gian để ghi dữ liệu nhận dạng và yêu cầu phải kháng được những tác động mạnh (xé, kéo), dung môi và nhiệt độ. Loại này có thể sử dụng trong nhà hoặc ngoài trời đều được. Ống co nhiệt có thể di chuyển dọc theo đường cáp với khả năng chịu nhiệt rất cao.

• Cáp đã được đánh nhãn cung cấp một tầm nhìn bao quát về hạ tầng mạng, cách thức hoạt động cũng như hướng kết nối của nó.

1. Định danh cáp ngang

Khi một kết nối cáp gặp vấn đề, người sử dụng sẽ liên hệ với các nhà thi công, các kỹ thuật viên sẽ được gửi xuống để kiểm tra và xử lý sự cố ngay tại hiện trường. Sau khi xem xét các mặt ổ cắm mạng (faceplate), kỹ thuật viên phát hiện ổ cắm mạng (jack) được đánh nhãn "V1" và "D1". Vấn đề được xác định là do ổ cắm D1, nhưng kết nối mạng của ổ cắm này xuất phát từ đâu? Trong trường hợp này, kỹ thuật viên sẽ sử dụng thiết bị phát và dò tông (toner & probe) để tìm kiếm và xác định nơi bắt đầu của kết nối. Việc này thường mất rất nhiều thời gian để xử lý, và trong lúc đó, kết nối cáp vẫn ở tình trạng không hoạt động.

Nếu bề mặt ổ cắm được đánh nhãn đúng theo tiêu chuẩn đánh nhãn cho hệ thống mạng TIA-606-A, các ký tự trên nhãn sẽ có nội dung tương tự "1A-B05". Các ký tự trên sẽ cung cấp cho kỹ thuật viên chính xác vị trí tầng, phòng, thanh đấu nối và cổng mạng của kết nối ở vị trí mặt ổ cắm này. Việc đánh nhãn theo tiêu chuẩn TIA-606-A giúp các kỹ thuật viên có thể nhanh chóng xác định vị trí chính xác các kết nối có vấn đề nằm ở đâu, nhờ đó tiết kiệm được rất nhiều thời gian trong việc xử lý. Bất kể hệ thống mạng đang nằm ở khu vực nào trên thế giới, các kỹ thuật viên cũng có thể nắm rõ được các thông tin kết nối thông qua việc đánh nhãn theo tiêu chuẩn TIA-606-A. Đây chỉ là một ví dụ đơn giản về những lợi ích của việc đánh nhãn theo tiêu chuẩn mang lại cho các nhà quản trị hệ thống mạng.

1. Những vấn đề quan trọng khác của việc đánh nhãn

Việc định danh cho các kết nối cáp ngang chỉ là một phần nhỏ trong tiêu chuẩn TIA-606-A. Sử dụng bộ tiêu chuẩn này sẽ giúp việc quản lý và vận hành hạ tầng hệ thống mạng được dễ dàng hơn, đồng thời cung cấp đầy đủ các hướng dẫn và thông tin cần thiết cho kỹ thuật viên trong quá trình vận hành hoặc bảo trì hệ thống. Bên dưới là một vài ví dụ về việc định danh cho các vị trí quan trọng trong hạ tầng hệ thống mạng:

• Phòng viễn thông: xác định chính xác vị trí của các thiết bị bằng ký hiệu số tầng và phòng. Ví dụ: "1A".

• Tủ chứa thiết bị: xác định vị trí của tủ chứa thiết bị trong phòng viễn thông thông qua bản sơ đồ bố trí tủ. Ví dụ: "AD02".

• Thanh đấu nối: thể hiện vị trí của thanh đấu nối cáp bên trong tủ, dựa vào tên của tủ và số U. Ví dụ: "AD02-11".

• Vị trí cổng trên thanh đấu nối: xác định vị trí cổng của kết nối cáp trên thanh đấu nối. Ví dụ: "AD02-11:02"

• Kết nối cáp: thể hiện vị trí hai đầu của kết nối. Nhãn kết nối cáp luôn thể hiện thông tin vị trí hai cổng kết nối của cáp. Ví dụ: "AD02-35:01/AG03-35:01".

Để quản lý hệ thống cáp cấu trúc một cách hiệu quả, việc định danh và đánh nhãn hệ thống là cần thiết nhưng vẫn chưa đủ. Cũng giống như khi lái xe trên đường, ngoài các bảng chỉ dẫn, ta còn phải nhìn vào bản đồ để xác định phương hướng và nơi cần đến. Nhà quản trị cũng cần "bản đồ"–trong trường hợp này chính là các bộ tài liệu hỗ trợ vận hành và quản lý cơ sở hạ tầng để có cái nhìn tổng thể về vị trí bố trí phòng, tủ rack, thiết bị, loại cáp, kết quả đo kiểm hệ thống...

Bảng ghi kết nối cáp ngang

• Quá nhiều chi tiết

Một trong những sai lầm phổ biến nhất của các nhà quản trị khi định danh và đánh nhãn hệ thống cáp chính là đưa vào quá nhiều thông tin. Hãy xem ký hiệu trên nhãn bên dưới:

B01-R021-P1-02-Wa-PA-24

Các thông tin được thể hiện trên nhãn này bao gồm:

• "B01": vị trí tòa nhà. Thông tin này không cần thiết vì đa số công ty chỉ nằm trong một tòa nhà.

• "R021": vị trí của phòng.

• "P1": mặt ổ cắm thứ nhất, trong phòng có ba ổ cắm.

• "02": ổ cắm thứ hai trên mặt ổ cắm.

• "Wa": hiển thị cách đấu dây theo chuẩn T568A.

• "PA": thanh đấu nối cáp có tên là A.

• "24": vị trí cổng trên thanh đấu nối.

Lượng thông tin được thể hiện trên nhãn này quá nhiều và có thể không phù hợp với kích thước nhỏ của các loại nhãn in trên mặt ổ cắm hoặc trên các kết nối cáp. Ngoài ra, một câu hỏi được đặt ra là liệu kỹ thuật viên có cần sử dụng hết toàn bộ các thông tin bên trên khi xử lý các sự cố trong hệ thống?

Tương tự như bản đồ để di chuyển trên đường, chúng ta cần tài liệu hướng dẫn để hỗ trợ việc vận hành và quản lý cơ sở hạ tầng một cách hiệu quả. Tiêu chuẩn TIA cũng đưa ra những yêu cầu và khuyến cáo nhà quản trị cần phải có bộ tài liệu để hoàn thiện việc quản lý hệ thống kết nối cáp cấu trúc nhằm phục vụ hiệu quả cho các ứng dụng CNTT của doanh nghiệp. Hệ thống tài liệu này cung cấp cho nhà quản trị cái nhìn tổng quát về hệ thống cáp cấu trúc của hệ thống mạng. Hình minh họa phía trên là ví dụ về bảng ghi các đường kết nối (link record) của doanh nghiệp.

Với bảng ghi các đường kết nối, nhà quản trị được cung cấp thêm thông tin cần thiết để quản lý hệ thống cáp cấu trúc của doanh nghiệp. Cần lưu ý, tài liệu này phải được cập nhật thường xuyên và bảo đảm tính chính xác của các dữ liệu bên trong. Ngoài ra, cũng nên cân nhắc về việc thể hiện quá nhiều nội dung bên trong hệ thống tài liệu này, vì một số thông tin vốn không cần thiết cho việc quản lý và xử lý các sự cố trong hạ tầng hệ thống mạng.

1. Kết luận

Tiêu chuẩn TIA-606-A mang lại tính nhất quán cho việc định danh và đánh nhãn hạ tầng hệ thống mạng của doanh nghiệp ở bất kỳ nơi đâu trên thế giới. Hệ thống nhãn cũng như các tài liệu hỗ trợ vận hành và quản lý, sẽ giúp việc quản trị hệ thống kết nối cáp cấu trúc và hạ tầng vật lý trở nên dễ dàng hơn. Do đó, rất dễ hiểu vì sao việc đánh nhãn theo tiêu chuẩn đang ngày càng được chú trọng thực hiện. Hãy nhớ rằng, không thể quản lý và vận hành hạ tầng hệ thống mạng một cách hiệu quả nếu không có đánh nhãn và tài liệu hỗ trợ kèm theo.

II.            LỢI ÍCH VÀ ƯU ĐIỂM CỦA VIỆC ĐÁNH DẤU CÁP THEO TIÊU CHUẨN

“Nếu chỉ đánh nhãn cáp ở điểm đầu trong phòng viễn thông mà quên đánh nhãn ở điểm cuối tại nơi làm việc và không tuân theo tiêu chuẩn ANSI/TIA-606-B, bạn có thể mất thời gian gấp bốn hoặc năm lần chỉ để hoàn thành việc bấm đầu, đo kiểm và xuất báo cáo.”

Đánh nhãn là khâu rất quan trọng khi triển khai hạ tầng mạng. Kinh nghiệm thu thập từ nhiều kỹ sư thi công và nhà lắp đặt hệ thống cho thấy, sử dụng nhãn chất lượng và đánh nhãn theo đúng tiêu chuẩn thực sự giúp nhà quản trị tiết kiệm thời gian và tiền bạc trong việc quản lý, đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định với hiệu suất cao, giảm thiểu chi phí phát sinh do mất thời gian xử lý khi hệ thống gặp sự cố, đồng thời hỗ trợ việc bổ sung, di dời và mở rộng hệ thống trong tương lai.

Giải pháp đánh nhãn và quản lý cáp chuyên nghiệp theo tiêu chuẩn ANSI/TIA-606-B là chìa khóa quan trọng đảm bảo thời gian sử dụng lâu dài cho một cơ sở hạ tầng mạng:

-          Tăng tuổi thọ vòng đời cơ sở hạ tầng mạng. Khi số lượng cáp mạng không ngừng tăng và được lắp đặt bởi nhiều người thi công khác nhau, đánh nhãn theo tiêu chuẩn giúp đảm bảo độ chính xác khi quản lý và giảm lỗi do con người gây ra cả bên trong và ngoài hệ thống, tăng thời hạn sử dụng cho hạ tầng mạng.

-          Quản lý tài sản hiệu quả. Ngày nay, mọi tổ chức và doanh nghiệp đều sẵn sàng đầu tư cho các giải pháp quản lý tài sản trong văn phòng hoặc quản lý hàng hóa trong nhà máy sản xuất. Đánh nhãn theo tiêu chuẩn giúp bảo quản và kiểm kê tài sản hiệu quả hơn, nhất là với các tổ chức, doanh nghiệp có nhu cầu an ninh cao và muốn đầu tư thêm nhiều công nghệ mới.

-          Giảm đáng kể thời gian xử lý sự cố. Khi có sự cố hạ tầng mạng, dù có đối tác bên ngoài hoặc nhân viên kỹ thuật của hãng hỗ trợ, việc tìm và khắc phục lỗi vẫn mất rất nhiều thời gian. Tuy nhiên, có thể giảm đáng kể thời gian xử lý sự cố chỉ còn vài giờ, thậm chí vài phút nếu hệ thống cáp và thiết bị mạng được đánh nhãn theo đúng tiêu chuẩn, giúp dò tìm vị trí lỗi một cách nhanh chóng và chính xác.

-          Hạn chế những rủi ro dẫn đến việc hệ thống mạng ngưng hoạt động. Trong bất kỳ lĩnh vực kinh doanh nào, việc ngừng trệ do hệ thống mạng gặp sự cố hoặc trung tâm dữ liệu có vấn đề… luôn gây thiệt hại nặng nề cho hoạt động sản xuất và kinh doanh, thậm chí tổn hại đến uy tín của doanh nghiệp. Ở một số lĩnh vực cần độ sẵn sàng cao như y tế và quân sự, chỉ cần hệ thống bị lỗi trong khoảng thời gian ngắn do không tìm ra nguyên nhân sự cố hoặc không tìm được cáp lỗi và vị trí lỗi có thể gây ra hậu quả cực kỳ nghiêm trọng.

Trải nghiệm của một chuyên gia

“Khi thiết kế và thi công những hệ thống cáp mạng mới, chúng tôi luôn đặt mục tiêu thuyết phục khách hàng đồng ý làm theo tiêu chuẩn ANSI/TIA-606-B”– Bill Lenz.

Là kỹ thuật viên đã có hơn 30 năm kinh nghiệm triển khai hạ tầng mạng, Bill Lenz hiện đang làm việc cho một công ty chuyên về thiết kế, lắp đặt và cung cấp giải pháp hạ tầng mạng, truyền tín hiệu đồng và quang, từng triển khai nhiều dự án cho quân đội Hoa Kỳ, các tổ chức y tế, giáo dục và các công ty thương mại hàng đầu. Lenz cho biết, công ty ông luôn cố gắng thuyết phục khác hàng đồng ý thiết kế theo tiêu chuẩn ANSI/TIA-606-B khi cần lắp đặt hệ thống cáp mạng mới. Đây là tiêu chuẩn không bắt buộc, nhưng là những chỉ dẫn hữu hiệu giúp người thi công nắm được các nguyên tắc chính khi đánh nhãn. Những hướng dẫn này được sử dụng phổ biến trong ngành công nghiệp, giúp bất kỳ nhân viên nào cũng có thể hiểu cách chú thích cáp đi từ đâu đến đâu và chức năng từng đường cáp ra sao. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng triển khai được tiêu chuẩn ANSI/TIA-606-B.

Theo Lenz, để sửa chữa hoặc nâng cấp hạ tầng mạng sẵn có không theo tiêu chuẩn thành một hạ tầng mạng hoàn chỉnh theo đúng tiêu chuẩn là một thách thức lớn. Trong trường hợp này, nhân viên kỹ thuật không thể tuân thủ đúng tiêu chuẩn vì hạ tầng nâng cấp không đồng bộ với hạ tầng sẵn có, mà chỉ cố gắng cung cấp cho khách hàng một kế hoạch đánh nhãn hợp lý nhất có thể, giúp khách hàng thuận tiện hơn khi bổ sung, di dời hoặc thay đổi hệ thống sau này và thao tác dễ dàng trên hạ tầng hiện có. Một số ví dụ minh chứng hiệu quả của việc đánh nhãn theo tiêu chuẩn:

Công ty của Bill Lenz nhận được yêu cầu hỗ trợ từ một doanh nghiệp địa phương. Đội ngũ nhân viên IT tại đây đã mất vài ngày nhưng vẫn không xác định được nguyên nhân gây ra sự cố tín hiệu. Do doanh nghiệp này không thực hiện đánh nhãn theo đúng tiêu chuẩn, đội ngũ hỗ trợ phải sử dụng đến các công cụ kiểm tra đặc biệt để dò tìm lỗi. Tuy chỉ mất vài phút để đội hỗ trợ khắc phục sự cố, nhưng doanh nghiệp vẫn phải trả rất nhiều chi phí vì cần những công cụ hiện đại và đắt tiền. Thời gian là tiền bạc. Doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được rất nhiều chi phí sửa chữa và bảo trì nếu đánh nhãn theo đúng tiêu chuẩn khi triển khai hạ tầng ngay từ đầu.

Một chuỗi khách sạn ở Maryland thuê công ty của Bill Lenz bấm đầu kết nối khoảng 50 đường cáp cho mỗi khách sạn đã thi công xong. Tuy nhiên, đơn vị thi công trước đó đã không đánh nhãn theo đúng phương pháp. Những sợi cáp chỉ được đánh nhãn ở điểm đầu trong phòng viễn thông nhưng không được đánh nhãn điểm cuối (outlet ở bàn làm việc nhân viên), và không tuân theo tiêu chuẩn ANSI/TIA-606-B. Do đó, thay vì chỉ mất vài giờ để hoàn thành việc bấm đầu, đo kiểm và xuất báo cáo, công ty của Bill Lenz phải mất hơn 20 giờ để dò tìm đầu cuối của đường cáp và đánh nhãn cả hai đầu. Một lần nữa, tiền bạc lại bị lãng phí chỉ vì đơn vị thi công phớt lờ việc đánh nhãn cả hai đầu cáp.

Một công ty kiến trúc hoạt động trong một tòa nhà 15 tầng ở khu vực Trung Đại Tây Dương đã tự thiết kế việc đánh nhãn cáp vả kế hoạch quản lý riêng, không theo tiêu chuẩn ANSI/TIA-606-B. Kế hoạch được triển khai toàn bộ 15 tầng và có hồ sơ lưu trữ chi tiết. Bất cứ nhân viên kỹ thuật nào xem qua hồ sơ đều có thể hiểu được quy luật đánh nhãn của tòa nhà, đảm bảo dễ dàng tìm kiếm lỗi và xử lý nhanh khi có sự cố phát sinh. Việc bổ sung, di dời bất kỳ đều phải được ghi chú trong tài liệu lưu trữ để dễ bảo trì và sửa chữa trong tương lai.

Là một kỹ sư có chứng nhận BICSI và chuyên hướng dẫn về tất cả mọi thành phần liên quan đến hạ tầng mạng, Lenz hy vọng trải nghiệm của mình sẽ giúp các tổ chức và đối tác triển khai lắp đặt hệ thống nhận ra tính hiệu quả của việc đánh nhãn cáp và thiết bị mạng. Đánh nhãn theo đúng tiêu chuẩn và quản lý bảo trì hạ tầng có kế hoạch sẽ giúp nâng cao độ an toàn, kéo dài tuổi thọ hệ thống mạng LAN và trung tâm dữ liệu. Với các nhà quản trị mạng, Lenz lưu ý: “Nên chọn một đối tác cáp uy tín, đáng tin cậy và có ít nhất một chuyên gia đủ trình độ chuyên môn. Dù bạn có đánh nhãn theo tiêu chuẩn ANSI/TIA-606-B hay không, những kỹ sư với trình độ chuyên môn cao có kỹ năng về công nghệ sẽ giúp bạn xây dựng và duy trì một hệ thống mạng hoạt động ổn định và lâu bền.”

Lenz chia sẻ thêm với các nhà thầu và chuyên gia lắp đặt hệ thống: Khi đội ngũ của bạn có thể hoàn thành các dự án càng nhanh và chuyên nghiệp, bạn càng thu được nhiều lợi nhuận. Để đạt được điều đó, cần tận dụng các công cụ hỗ trợ. Sử dụng máy in nhãn không dây cầm tay nhỏ gọn, dễ thao tác sẽ giúp bạn chỉ mất vài giây để tạo ra nhãn in hoàn chỉnh. Nên sử dụng các dòng sản phẩm công nghiệp cầm tay thế hệ mới nhất, tích hợp nhiều tính năng mới: điều khiển in trực tiếp bằng thiết bị cầm tay (Smartphone, máy tính bảng, PC…) thông qua mạng không dây, nhãn được cắt nhãn tự động sau khi in. Phần mềm sử dụng trên các thiết bị cầm tay cũng được tích hợp sẵn nhiều mẫu nhãn, người dùng chỉ cần lựa kiểu in, nhập ký tự cần in và máy sẽ đáp ứng mọi yêu cầu đánh nhãn của bạn.

• Kết luận

Một kế hoạch đánh nhãn tốt nhất nên tuân theo tiêu chuẩn ANSI/TIA-606-B. Nhưng theo kinh nghiệm thực tế, vẫn có thể quản lý tốt cơ sở hạ tầng như bổ sung, di dời hoặc thay đổi về sau nếu hệ thống được đánh nhãn theo một định dạng nhất định, có tài liệu chú thích và sơ đồ bản vẽ lưu trữ chi tiết, và cần ghi chú vào hồ sơ lưu trữ bất kì thay đổi nào trong hệ thống. Đánh nhãn là khâu rất cần thiết và quan trọng giúp quản lý hiệu quả hạ tầng dây cáp và thiết bị mạng.